منشور حقوق سالمندان

منشورحقوق سالمندان(پیشنهادی دبیرخانه شورای سالمندان کشور) :

ماده ۱-حق برخورداری

• تمامی سالمندان مانند سایر شهروندان برخوردار از تمام حقوق و امتیازات مصرح قانونی شامل قانون اساسی، قوانین مجلس، آیین نامه های هیئت وزیران و غیره می باشند، مگر در مواردی که محدودیتهایی بر اساس قانون ایجاد می شود. آنان بایستی از تمامی اشکال مداخله در زندگی شخصی، اعمال زور، تبعیض و انتقام جویی در برابر مطالبه حقوق مدنی خود بری باشند.

ماده۲- حق تکریم و استقلال

• هر سالمندی حق دارد که بر اساس شخصیت ذاتی وی و بدون توجه به نژاد، مذهب، ملیت، جنس، سن، درصد ناتوانی، وضعیت تأهل و یا تمکن مالیاز تکریم و ا حترام برخوردار شود..
• و به عبارت دیگر سالمندان:در انتخاب وضعیت امور داخلی زندگی، نوع مراقبت، مزایا و خدمات مورد نیاز بر اساس تصمیم شخصی خود آزاد می باشند.
• و نیز بایستی از هر گونه سوء استفاده، مورد غفلت واقع شدن و بهره شی بری بوده و در صورتیکه نیاز به مقیم یا وکیل داشته باشند حق آنها برای اینکه تمامی منافع آنان تأمین گردد مورد حفاظت قرار گیرد.

ماده ۳: انتخاب محل زندگی

• آزادی محل زندگی.
• خانواده و دیگر مداخله‌کنندگان درمانگر باید حق سالمند را در انتخاب محل زندگی رعایت نمایند.
• سالمند را باید از خطرات احتمالی هر موقعیت آگاه کرد.

ماده ۴: حفظ استقلال سالمند

• حفظ استقلال سالمند توسط مراکز سالمندی و خانواده حق مسلم اوست.
• خانواده و مراکز سالمندی باید مجهز به دستورالعمل‌های پیشگیری از وابستگی جسمی و روانی سالمندان باشند.

ماده ۵: مناسب‌سازی محیط زندگی با نیازهای فرد سالمند

• محیط زندگی سالمند باید با نیازهای خاص وی مطابقت داشته باشد.
• در صورت کاهش استقلال فرد سالمند، وی می بایست تحت مراقبتهای ویژه بخشهای دولتی یا غیردولتی قرار گیرد.
• ارتقاء کیفیت زندگی و آسایش جسم و روح سالمند باید هدف نهایی برنامه های خدمت‌رسانی باشد.
• برخورداری از فضای خصوصی و اجتماعی ویژه سالمند می‌بایست در مراکز درمانی و توانبخشی مدنظر قرار گیرد.

ماده ۶: مشارکت فعال سالمندان در عرصه های مختلف اجتماعی علیرغم محدودیتهای موجود

• آزادی عمل در برقراری ارتباط حق مسلم سالمند است.
• خدمات اجتماعی می‌بایست با توجه به شرایط دوران سالمندی متناسب سازی شود.
• سالمندان باید از حقوق فردی واجتماعی خود مطلع شوند.

 ماده ۷: حضور و نقش فعال اطرافیان

• حفظ روابط اجتماعی با خانواده و دوستان حق طبیعی سالمندان است.
• تقویت نقش مهم خانواده در ارائه حمایت‌های اجتماعی می‌بایست مدنظر قرار گیرد.
• در صورت عدم وجود نزدیکان حمایتگر این نقش به عهده مراکز توانبخشی و درمانی سالمندان و داوطلبان می‌باشد.

 ماده ۸: درآمد و دارایی

• سالمند مالک تمامی درآمدها و دارایی‌های خود می‌باشد.
• دارایی فرد سالمند در صورت وابستگی روانی و جسمی وی از سوی قانون مورد محافظت قرار گیرد.
• در صورتی که درآمد و توانایی مالی سالمند کفایت رفع نیازهای او را نکند باید از حمایت رفاهی قانونی بهره‌مند شود.

ماده ۹: ارج نهادن به فعالیتهای سالمند

• حفظ و نگهداری تواناییهای انجام فعالیتها تا حد امکان.
• سالمندان با سطح شناختی پایین نیز نیاز به ابراز وجود دارند.
• مشارکت فعال سالمندان از احساس پوچی و بی‌ارزشی آنان پیشگیری می‌کند.

ماده ۱۰: آزادی انجام فعالیتهای مذهبی

• مراکز خاص سالمندان باید محلی برای ادای مراسم مذهبی داشتهباشد.
• حفظ و تکریم سالمند با هر دین و مذهب.
• رعایت و حفظ اصول مذهبی مورد قبول فرد سالمند.

ماده ۱۱: حق بهره‌مندی از مراقبت

• سالمندان مانند هر گروه سنی دیگر باید دسترسی به مراقبت‌های خاص داشته باشند که این مراقبت شامل تمامی خدمات پزشکی و توانبخشی لازم می‌باشد.
• تجهیز مؤسسات توانبخشی و بیمارستانها با نیازهای خاص سالمند.

ماده ۱۲: حق بهره‌مندی از مراقبین آموزش دیده

• وجود آموزش خاص در رشته سالمندشناسی و طب سالمندی برای مراقبین اساسی است.
• بهره‌مندی تمامی پرسنل مراقب از حمایتهای روانی در مراکز سالمندی.

ماده ۱۳-حق شکایت

• فرد سالمند حق شکایت از نوع مراقبت شخصی یا درمان خود را دارد.
• این شکایت می تواند به صورت بی نام و یا از طریق ارتباط با شخص مورد اعتماد فرد سالمند باشد.
• فرد یا افراد مسئول ارائه خدمات به فرد سالمند بایستی در اسرع وقت به مشکل رسیدگی نموده و در این راستا از اعمال هر گونه تبعیض یا انتقام جویی بر علیه فرد سالمند شاکی پرهیز نمایند.

ماده ۱۴: رعایت شرایط جسمی و روحی در مراحل آخر زندگی سالمند

• مراقبت دقیق از سالمند در مواجهه با دردهای جسمی و تالمات روحی در مراحل آخر زندگی سالمند و حمایت از خانواده وی وظیفه نظام‌های حمایتی است.
• مراقبین باید از اصول ارتباطی در مورد مراحل آخر زندگی و مرگ سالمند مطلع باشند.